Categories
Leestip

Henk Oosterling, Verzet in ecopanische tijden

We voelen ons vaak machteloos tegenover de enorme impact en alomvattendheid van de klimaatcrisis. Heeft het dan nog wel zin om in actie te komen? Oosterling meent van wel, maar dan alleen als we besluiten de bakens werkelijk te verzetten en ons denken over maatschappij en macht op een nieuwe manier vorm te geven.

Zijn analyse van deze ecopanische tijden graaft diep in de fundamenten van het huidige discours. Daarin stapelen de paradoxen zich op – zo zijn we verslaafd aan technologie die ons een gevoel van vrijheid geeft – tot het punt dat we ons bestaan en handelen niet meer kunnen duiden. Tijd dus voor een nieuw discours.

In hoog tempo, maar met veel oog voor detail en nuance, zet Oosterling uiteen hoe we ons in dat nieuwe discours kunnen verzetten om tot een duurzamere omgang met de wereld te komen. Heel kort samengevat moeten we overgaan van doemdenken naar doendenken – deelname aan een netwerkdiscours waarin belangen op verschillende niveaus (van persoonlijk tot gemeenschappelijk en wereldomvattend) verdedigd kunnen worden. 

Oosterling bouwt een complex raamwerk van wijd uitgesponnen gedachten met brede aanknopingspunten, dat diep geworteld is in de kritische (post-)moderne filosofie. Nietzsche, Sartre, Foucault, Adorno, Arendt, alle grote namen komen langs en worden aaneengeregen tot een diepgravende theorie die een vertrekpunt geeft in de praktijk van het menselijk handelen. En daarmee een aanzet om de klimaatproblemen op nieuwe wijze aan te pakken. 

Tijdens het eerstvolgende Filosofische Diner op 4 augustus heb je de kans om met Henk Oosterling in gesprek te gaan over zijn boek.

Henk Oosterling, Verzet in ecopanische tijden – Van ego-emancipatie naar eco-emancipatie. Uitgeverij Lontano.

 

Categories
Leestip

Eva Meijer, Vuurduin

De Maand van de Filosofie staat dit jaar in het teken van de natuur. Of beter gezegd: de stempel die de mens steeds meer op de natuur drukt, de natuur die steeds verder door de mens verdrongen wordt. Dat roept als vanzelf vragen op over hoe de mens zich tot de natuur verhoudt. Daarover schreef Eva Meijer het essay Vuurduin

Tijdens een week op Vlieland, het eiland waar ze vroeger met haar ouders op vakantie ging, reflecteert ze op het verdwijnen van de natuur. Dat wil zeggen, daar waar de mensen zo’n invloed heeft op zijn omgeving, dat die onherroepelijk verandert. De complexe vragen die ze daarmee oproept, concretiseert ze met observaties die ze doet terwijl ze over het eiland wandelt, vergezeld van hond Doris. Dat zijn enerzijds bespiegelingen op het ecosysteem van het eiland, anderzijds herinneringen aan de familiegeschiedenis die ze aan de plek koestert.

En daarmee is het een essay in de zuiverste zin van het woord. Prettig meanderende gedachtes raken aan grote kwesties, die allemaal losjes met elkaar verbonden zijn. Antwoorden zijn er weinig, maar de aanzet om verder te lezen en te denken is er des te sterker. 

Eva Meijer, Vuurduin – Aantekeningen bij een wereld die verdwijnt. Lemniscaat.